برداشتن رحم رادیکال یا هیستروکتومی رادیکال (Radical Hysterectomy) یک عمل جراحی پیچیده و گسترده است که به طور معمول برای درمان سرطانهای پیشرفته زنان انجام میشود. این نوع هیستروکتومی شامل برداشتن کامل رحم، دهانه رحم (سرویکس)، قسمت بالایی واژن، بافتهای نرم اطراف رحم و غدد لنفاوی لگن میشود. در برخی موارد، تخمدانها و لولههای فالوپ نیز ممکن است برداشته شوند.
دلایل انجام برداشتن رحم رادیکال
هیستروکتومی رادیکال بیشتر برای درمان سرطانهای زیر استفاده میشود:
- سرطان دهانه رحم: به خصوص در مراحل پیشرفتهتر.
- سرطان رحم: اگر گسترش به بافتهای اطراف یا غدد لنفاوی وجود داشته باشد.
- سرطان واژن یا تخمدانها: در مواردی که این سرطانها به نواحی مجاور گسترش یافتهاند.
- سرطانهای نادر: مانند سرطان آدنویید سیستیک.
روش انجام برداشتن رحم رادیکال
هیستروکتومی رادیکال میتواند به روشهای مختلف انجام شود:
- جراحی باز (Abdominal Radical Hysterectomy):
- در این روش، برشی بزرگ در ناحیه شکم ایجاد میشود تا جراح بتواند به طور کامل به اندامهای لگنی دسترسی داشته باشد و آنها را بردارد.
- لاپاروسکوپی (Laparoscopic Radical Hysterectomy):
- این روش شامل چندین برش کوچک است و جراح با استفاده از دوربین لاپاروسکوپ و ابزارهای جراحی، عمل را انجام میدهد. این روش ممکن است زمان بهبودی کوتاهتری داشته باشد.
- روش روباتیک (Robotic-Assisted Radical Hysterectomy):
- یک نوع پیشرفته از لاپاروسکوپی است که در آن جراح از یک سیستم روباتیک برای کنترل دقیقتر ابزارهای جراحی استفاده میکند.
اجزای عمل هیستروکتومی رادیکال
- برداشتن رحم و دهانه رحم: برداشتن کامل رحم و سرویکس.
- برداشتن قسمت بالایی واژن: بخش بالایی واژن که به سرویکس متصل است، نیز برداشته میشود.
- برداشتن پارامترها و پاراواژینال (Parametrium and Paracolpium): این بافتها شامل بافتهای نرم اطراف رحم و واژن هستند.
- برداشتن غدد لنفاوی لگن: برای بررسی گسترش سرطان به غدد لنفاوی، این نواحی نیز برداشته میشوند.
- احتمال برداشتن تخمدانها و لولههای فالوپ: بسته به نوع و گسترش سرطان، ممکن است تخمدانها و لولههای فالوپ نیز برداشته شوند.
عوارض و خطرات ممکن
هیستروکتومی رادیکال یک عمل جراحی بزرگ است و ممکن است با عوارض و خطرات زیر همراه باشد:
- عفونت: در محل جراحی یا در دیگر نقاط بدن.
- خونریزی: نیاز به انتقال خون ممکن است وجود داشته باشد.
- آسیب به اندامهای مجاور: مانند مثانه، رودهها و حالبها.
- لختههای خون: افزایش خطر ترومبوز عمقی وریدی و آمبولی ریوی.
- اختلالات عملکرد مثانه یا روده: به دلیل برداشتن غدد لنفاوی و بافتهای اطراف، عملکرد این اندامها ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد.
- تغییرات هورمونی: در صورتی که تخمدانها برداشته شوند، ممکن است بیمار وارد یائسگی زودرس شود و نیاز به هورموندرمانی داشته باشد.
مراقبتهای پس از جراحی
- استراحت کافی: اجتناب از فعالیتهای سنگین و ورزش شدید تا زمان بهبودی کامل.
- مدیریت درد: مصرف داروهای مسکن تجویز شده.
- مراقبت از زخم: نظافت محل جراحی و جلوگیری از عفونت.
- پیگیریهای پزشکی: برای ارزیابی وضعیت بهبودی و بررسی عدم وجود عوارض.
هیستروکتومی رادیکال یک عمل جراحی حیاتی و جدی است که نیاز به برنامهریزی دقیق و مراقبتهای پس از جراحی دارد. این جراحی معمولاً در موارد سرطانهای پیشرفته و برای اطمینان از برداشتن کامل بافتهای سرطانی انجام میشود.