دوران بارداری و زایمان برای بانوان در عین سخت بودن ، لذت بخش می باشد. زیرا آنان را وارد برهه جدیدی از زندگی کرده و تجربه شیرین مادر شدن را برای آنان میسر می کنند. پروسه زایمان با توجه به نحوه قرارگیری جنین درون رحم مادر ، به یکی از دو صورت طبیعی یا سزارین انجام می پذیرد. متخصص زنان با در نظر گرفتن سلامت مادر و فرزند روش مناسب را اتخاذ می نماید. نکته مهم دیگر پیرامون این موضوع مراقبت های بعد از زایمان می باشد. همان قدر که نکات مراقبتی پیش از وضع حمل اهمیت داشته ، توصیه های بعد از تولد فرزند نیز باید جدی گرفته شوند. ماه اول پس از زایمان ، ممکن است کمی کلافه کننده به نظر رسد. معمولاً مادران تمام زمان و توجه خود را صرف مراقبت از نوزاد خود می کنند. اما نباید فراموش کنید که سلامت فرزند در گرو سلامت مادر می باشد. لازم است به همان میزان نیز به سلامت خود توجه داشته باشید و مراقبت های پس از زایمان را طبق توصیه ، دکتر مژگان دادگر بهترین متخصص زنان تهران ، به طور دقیق انجام دهید.
مراقبت های بعد از زایمان
- دوره استراحت بعد از زایمان
هر زمان که برایتان مقدور بود ، استراحت کنید. پروسه فارغ شدن و به دنیا آوردن نوزاد ، روند دشواری بوده و احتمالاً پس از آن در بیمارستان زمان کافی برای استراحت را پیدا نخواهید کرد. لازم است در یک هفته ابتدایی استراحت کنید تا توانایی خود را مجدداً بدست آورید. می توانید همزمان با خواب کودک ، شما نیز در کنار او بخوابید.
- سطح فعالیت مادر بعد از زایمان
تحت هیچ شرایطی ، جسم و وسیله ای که از نوزادتان سنگین تر است ، حمل نکنید ؛ بخصوص اگر تحت زایمان سزارین قرار گرفته اید. برای انجام امور روزانه خود همچون ، آشپزی ، خرید کردن ، مراقبت از فرزندان دیگر و سایر کارهای خانه ، به بدنتان فشار وارد نسازید بلکه از اعضای خانواده تان کمک بخواهید. تا حد امکان ، فعالیت هایی مانند بالار فتن از پله را در هفته اول بعد از زایمان محدود کنید و حتما به نکات مراقبت های بعد از زایمان عمل کنید.
- مراقبت از نوزاد
مراقبت از کودک را برای خود پیچیده و دشوار نکنید. نوزاد نیازی به استحمام روزانه ندارد. می توانید هر روز دست و صورت او را با استفاده از دستمال مرطوب مخصوص کودکان تمیز نمایید. این عمل را برای تعویض پوشک نیز می توانید انجام دهید.
چگونه بعد از زایمان ، سلامت فیزیکی و جسمانی خود را حفظ کنیم ؟
مادران عزیز نباید این تصور را داشته باشند که بعد از زایمان کردن دیگر به مراقبتی نیازی ندارند بلکه مراقبت های بعد از زایمان به همان اندازه مراقبت های دوران بارداری حائز اهمیت هستند. یک هفته پس از وضع حمل خوب است که برای چک آپ و بررسی روند بهبودی شما و رشد جنین با بهترین متخصص زنان و زایمان شمال تهران ملاقاتی داشته باشید.
در صورتی که زایمان طبیعی را پشت سر گذاشته باشید ، باید حتما بهداشت ناحیه شرمگاهی خود را رعایت کنید. برای داشتن رابطه زناشویی بهتر است تا اولین جلسه چک اپ بعد از زایمان صبر کنید. چرا که بدن و جسم شما برای رسیدن به بهبودی کامل به زمان و مراقبت های بعد از زایمان نیاز دارد و نداشتن رابطه جنسی نیز بخشی از این امر است. زمانی که واژن شما به حالت قبلی بازگشت ، اسکار ناشی از زایمان سزارین تا حد مطلوبی بهبود یافت و خونریزی و ترشح به حداقل رسید ،پزشک اجازه داشتن رابطه جنسی را به شما می دهد. همچنین برای جلوگیری از آلوده شدن لباس زیر به خون و ترشحات بعد از وضع حمل ، به جای استفاده از تامپون باید از پدهای بهداشتی استفاده کنید.
برای اینکه سریع تر قوای جسمانی تان را بدست آورید ، بعد از تولد نوزاد یکی از مراقبت های بعد از زایمان که باید انجام دهید این است که همچنان مصرف ویتامین ها و مکمل های حاوی آهن را به صورت روزانه ادامه دهید. تا چندین هفته بعد از عمل زایمان از غذاهای سالم و مقوی استفاده کنید. غذاهای سالم که حاوی پروتئین ها ویتامین ها و موادی از این قبیل هستند به ترمیم و بازسازی سریع تر بدن و جراحت های جراحی کمک بسیاری می کند. همچنین نوشیدن 8 لیوان آب در روز را فراموش نکنید. به هیچ عنوان نگذارید بدن تان در حالت دهیدراته قرار بگیرد. به غیر از آب می توانید از سایر نوشیدنی های سالم مثل شیر و آب میوه های طبیعی نیز استفاده کنید.
پیاده روی بعد از زایمان یکی دیگر از موارد مهم مراقبت های بعد از زایمان است که باعث می شود بدن تان خیلی سریع تر به حالت سابق خود باز گردد. راه رفتن سبک ، به طوریکه تحت فشار قرار نگیرید و درد شدید را متحمل نشوید ، به بهبود جریان خون در بدن کمک می کند. هر چه گردش خون به طرز مطلوب تری پیش برود جسم شما نیز زودتر رو به بهبودی می رود.
حفظ سلامت جسمانی مهم ترین نکته در مراقبت های بعد از زایمان
- طبق دستور و آموزش پزشک ، بهداشت ناحیه شرمگاهی را رعایت کرده و آن محل را تمیز نگه دارید.
- برای داشتن رابطه زناشویی تا اولین جلسه ویزیت خود بعد از زایمان صبر کنید. در این جلسه بهترین متخصص زنان تهران با انجام معاینات لازم ، زمان مناسب برای پرداختن به فعالیت های جنسی را به شما اعلام می کند. در صورت انجام زایمان طبیعی ، پس از بهبود واژن یا بعد از ترمیم برش های ناشی از زایمان سزارین و نیز کاهش یافتن میزان خونریزی و ترشحات ، پزشک اجازه از سر گیری رابطه را می دهد.
- چنانچه زایمان طبیعی داشتید ، به مدت 4 الی 6 هفته تامپون استفاده نکرده و ناحیه شرمگاهی را با استفاده از دوش و فشار آب زیاد شستشو ندهید.
- در راستای مراقبت های بعد از زایمان رژیم غذایی سالم را در پیش گرفته و از مصرف الکل و کافئین خودداری کنید. نوشیدن 8 لیوان مایعات در روز برای سلامتی بدنتان بسیار مفید می باشد. آب ، آب میوه های طبیعی و شیر انتخاب های خوبی هستند.
برای کنترل بی اختیاری در ادرار بعد از زایمان چه کاری باید انجام دهیم ؟
بارداری ، درد زایمان و وضع حمل طبیعی همگی موجب کشیدگی عضلات کف لگن می شوند. این عضلات ، رحم ، مثانه و رکتوم را در محل نگه می دارند. کشیده شدن ماهیچه های لگنی امکان دارد به طور موقت فرد را با بی اختیاری در ادرار مواجه کنید. البته نه به این معنا که شما هیچ کنترلی بر روی این امر ندارید بلکه بدین معناست که در مواردی که کمی تحت فشار قرار میگیرید ، مثل زمان عطسه و سرفه کردن و خندیدن ، ممکن است قطراتی از ادرار به بیرون تراوش پیدا کنند.
تا زمانی که این مسئله به طور کامل برطرف شود می توانید برای جلوگیری از خیس شدن و بو گرفتن لباس زیرتان از پدهای بهداشتی استفاده کنید. همچنین برای کمک به بهبود یافتن عضلات کشیده شده ، طبق آموزش هایی که به شما داده می شود تمرینات کگل را به انجام برسانید. انجام تمرینات کگل سه مرتبه در روز به مدت 10 الی 15 دقیقه در بهبودی سریع تر شما تاثیر بسیاری دارد. در ضمن استفاده از لیزرهای مثانه و واژن و نیز فیزیوتراپی فیوبیدبک نیز می تواند در درمان این مسئله موثر باشد.
تسکین درد ناحیه برش پرینه یا اپی زیاتومی
یکی از سوالات پر تکرار افراد در خصوص مراقبت های بعد از زایمان در خصوص روش های کاهش درد ناحیه برش پرینه بعد از زایمان به صورت طبیعی است. اگر خانمی در زمان زایمان بخیه یا برش های اپی زیاتومی داشته باشد باید مراقبت های مخصوصی را داشته باشد. ممکن است بسیاری از بانوان ندانند که برای کاهش درد در ناحیه پرینه از گرما درمانی استفاده کنند ، اما باید بگویم که این کار اصلا درست نیست و بهتر است در 24 ساعت اول بعد از زایمان بیماران از کمپرس سرد برای تسکین درد و کاهش میزان خونریزی استفاده کنند. استفاده از کمپرس گرم بعد از 24 ساعت اول توصیه می شود ، حال این گرما می تواند با استفاده از کیسه آب گرم ، سشوار و حرارت نور چراغ باشد. احساس درد در این ناحیه تا حد بسیار زیادی طبیعی است اما اگر بیش از اندازه و همراه با سوزش شدید همراه باشد دیگر طبیعی تلقی نمی شود و فرد باید به یک پزشک متخصص و مجرب مراجعه کند. برای تسکین درد ، مادر می تواند از کمپرس گرم استفاده کند. در صورتی که درد با استفاده از این دو روش درد تسکین پیدا نکرد ، باید با پزشک خود مشورت کرده و سپس تحت نظر او از مسکن ها استفاده کند.
بخیه هایی که در روش سزارین نیز ایجاد می شوند ، همانند روش طبیعی باید تحت مراقبت قرار گیرند تا از به وجود آمدن عفونت پیشگیری شود. لذا بهتر است مطابق توصیه های پزشک پانسمان آن را تعویض نمایید و محل بخیه را خشک و تمیز کنید.
طرز نشستن بعد از زایمان
نحوه نشستن افراد بعد از زایمان به صورت طبیعی و سزارین باید به گونه ای باشد که به بخیه های آنان فشاری وارد نشود و بهتر است به پهلو و دراز کشیده باشد و موقع نشستن از بالشت های مخصوص پشت کمر و باسن استفاده شود. حتی در زمان شیردهی نیز بهتر است از بالشت های مخصوص استفاده کرد تا وضعیت بهتری داشت.
